‘Hier krijg je even een warm gevoel’
De oorlog in Syrië verscheurde haar gezin. Andaleeb (59) en haar volwassen kinderen vonden een veilige plek, maar wel verspreid over de wereld. ‘Ik was zo, zó eenzaam’, vertelt ze over haar eerste jaren in Nederland. Maar toen stapte ze de ontmoetingsruimte Gezellig binnen.
‘We helpen elkaar vooral door er gewoon te zijn’
Een gevoel van thuis
Aan een lange tafel worden potjes schaak gespeeld. Een vrouw nestelt zich op een van de banken met haar Nederlandse lesboek. Jongeren verzamelen zich rond de tafeltennistafel en een man buigt zich over een puzzel met duizend stukjes. Op de achtergrond tokkelt iemand zachtjes op een gitaar. Er is koffie, thee en een volle koektrommel: het is een dag als alle andere in de ontmoetingsruimte Gezellig, in het centrum van Nijmegen. Hier kunnen mensen gewoon even binnenlopen. Met een vraag, voor een praatje – of zomaar.
Andaleeb herinnert haar eerste bezoek nog goed. ‘Ik was net van een asielzoekerscentrum verhuisd naar een flat in Nijmegen. Wat was ik eenzaam. Zo ontzettend eenzaam. Ik had een afspraak in de buurt, maar kon het adres niet vinden. Een vrouw wees me de weg. “En als je klaar bent, kom je daar even koffiedrinken,” zei ze terwijl ze naar Gezellig wees. Meteen die eerste keer bekroop me een warm gevoel,’ zegt Andaleeb en ze slaat haar armen om zich heen. ‘Een gevoel van thuis.’
Helpen door er gewoon te zijn
Inmiddels komt Andaleeb niet alleen als bezoeker naar Gezellig. Twee dagen in de week werkt ze er als vrijwilliger voor Bindkracht10. ‘Ik zorg voor koffie en thee en als bezoekers vragen hebben, kunnen ze bij mij terecht. Maar we helpen elkaar vooral door er gewoon te zijn.’ In de ontmoetingsruimte komen mensen met verschillende achtergronden. Andaleeb: ‘Niet iedereen heeft een vluchtverleden, zoals ik, maar er zijn veel redenen waarom mensen een plek als deze nodig hebben, een soort thuis.’ Zoals haar vriendin Mariam (40) uit Egypte, die haar man achterna reisde naar Nederland.
‘Lang niet iedereen deelt zijn verhaal en dat hoeft ook niet,’ vertelt Andaleeb. ‘Maar als mensen iets willen vertellen, weten ze dat wij zullen luisteren.’ Met de tijd ziet Andaleeb nieuwe bezoekers soms opbloeien. ‘Neem een jongeman uit Oost-Europa. Hij was hier laatst voor het eerst. Hij zei niets en keek alleen maar voor zich uit. Toch kwam hij steeds terug. Inmiddels pakt hij een spelletje uit de kast.’
‘Buiten de woonkamer kennen de meeste bezoekers elkaar niet, maar hierbinnen voelt het als een grote familie’
‘Buiten de woonkamer kennen de meeste bezoekers elkaar niet, maar hierbinnen voelt het als een grote familie’
Gebroken hart
Andaleeb weet hoe het is om grote zorgen mee te dragen. Zelf kwam ze helemaal alleen naar Nederland. ‘Ik woonde al met mijn gezin in Bahrein toen de oorlog in Syrië uitbrak’, vertelt ze. Maar in Bahrein konden ze niet blijven en teruggaan naar een land in oorlog was geen optie. ‘Als vluchteling heb je geen controle over je eindbestemming’, benadrukt ze. Haar familieleden kwamen allemaal in andere landen terecht. ‘Mijn hart is gebroken en de stukjes liggen verspreid over de hele wereld: bij mijn man, kinderen en kleinkinderen.’
Zorgen biedt troost
Het zorgen voor de bezoekers van Gezellig biedt haar troost. ‘Het doet me goed om mensen te helpen.’ Haar eigen gemis en verdriet deelt ze soms, tijdens de vrouwenavonden die er worden gehouden. ‘Maar we komen vooral samen om te zingen, dansen en lachen,’ zegt Andaleeb en ze straalt erbij. ‘Wat als ik die dag niet was uitgenodigd voor een kop koffie?,’ vraagt ze zich af. ‘Dan had mijn leven in Nijmegen er heel anders uitgezien. Buiten de woonkamer kennen de meeste bezoekers elkaar niet, maar hierbinnen voelt het als een grote familie.’
Binnen kijken
Dagelijks komen er 25 tot 30 mensen bij Gezellig. Wil je zelf ook binnen kijken? Je ziet het in deze video.
NIET MEER ALLEEN
Soms is het fijn om je ervaringen te delen met mensen die je je achtergrond niet hoeft uit te leggen. Bijvoorbeeld als je dezelfde cultuur of geaardheid deelt. Bindkracht10 ondersteunt bij het opzetten van ontmoetingsgroepen. In 2023 waren er zeven, waarvan twee nieuwe. Deelnemers praten met elkaar over thema’s zoals mentale gezondheid en taboeonderwerpen. Maar het is ook gewoon gezellig en ze delen met elkaar wat er in de stad te doen is. Voor sommigen is dit een eerste stap buiten de deur.
Wat betekent Liefde voor jou?
Op 11 oktober is het Coming-outdag. Bindkracht10 vindt praten over seksualiteit en geaardheid belangrijk. Medewerkers van Stip Hatert gingen daarom, samen met het theaterkoppel Naaistreek, het gesprek aan met bewoners uit de wijk. De vraag was: wat betekent Liefde voor jou? Er was een standje in alle kleuren van de regenboog en heerlijke regenboogkoekjes. Voorbijlopers schreven op een vlag wat liefde betekent voor hen. Aan het eind van de dag hing er een prachtige slinger.
WEGWIJS IN NIJMEGEN
Het team interculturele consulenten geeft ondersteuning bij vragen in Nijmegen waarin cultuur een rol speelt. Ze bemiddelen, geven advies of bieden kort ondersteuning bij vraagverheldering. Ze helpen bij het dagelijkse leven en het wegwijs worden in Nijmegen en de Nederlandse maatschappij. In 2023 zijn er 125 ondersteuningsvragen verwerkt. Van de 43 vrijwilligers vonden er zes betaald werk.
Oekraïens Nijmegen
De oorlog in Oekraïne duurt nu meer dan twee jaar. Er zijn veel Oekraïense vluchtelingen naar Nederland gekomen. Eerst woonden ze in noodopvangen, nu verblijven ze op verschillende plekken in Nijmegen. Bindkracht10 heeft vanaf het begin geholpen en doet dat nog steeds. Op de locaties beantwoorden vrijwilligers vragen. Ook begeleidt Bindkracht10 de inzet van vertalers en helpen we bij het leren van de Nederlandse taal.
Zomerschool nieuwkomers
Minderjarigen die nieuw in Nederland zijn hebben recht op onderwijs. Middelbare scholieren beginnen in de Internationale Schakel Klas. Die kon de groei van het aantal leerlingen in 2023 niet aan. Ook kwam er een nieuwe noodopvang. Daar zaten ook jongeren van 6 tot 18 jaar. Om die voor te bereiden op onderwijs op school organiseerden we, samen met Lindenberg en Bisbee Flexonderwijs, een zomerschool. De kinderen kregen taalles van NT2 docenten en veel leuke en leerzame activiteiten. Voor de jongeren op de wachtlijst van de ISK was er het Startprogramma. Bindkracht10, NewRootz, Bibliotheek, HAN, Lindenberg, FC Social Work en Pontem college zorgden voor een leuk en leerzaam programma, met taal, kunst, cultuur en sport. Dank aan alle vrijwilligers die zich ingezet hebben.
Meer noodopvang blijft helaas nodig
Ook in 2023 kreeg de landelijke overheid de asielopvang maar niet orde. Mensen moesten op straat slapen zonder zich te kunnen wassen. Nijmegen liet zich weer van haar gastvrije kant zien. De gemeente bouwde een opvang voor 1200 mensen op sportpark Winkelsteeg. Ondanks de sobere opvang in tenten heeft de gemeente veel lessen getrokken. Zo was er aparte ruimte voor gezinnen, beter akoestiek en verwarming. Er werd veel werk gemaakt voor een leefbare opvang. Bindkracht10 is gevraagd daar ook weer te helpen en activiteiten te organiseren. Dankzij veel vrijwilligers is dat ook op deze grote schaal gelukt.
